Η ηρωική πράξη του νομάρχη Φλώρινας Σταμάτη Σταματίου (Σταμ.Σταμ.) το 1913 στη Στρώμνιτσα

Shares

Ο Σταμάτης Σταματίου υπήρξε Νομάρχης Φλώρινας το 1917-1918*. Οι περισσότεροι Φλωρινιώτες / σσες δεν τον γνωρίζουν. Αφορμή για αυτό το δημοσίευμα στάθηκε το αφιερωματικό άρθρο του κοινοβουλευτικού συντάκτη Παντελή Στεφ. Αθανασιάδη στο προσωπικό του blog στο οποίο παρουσιάζεται ένα ιστορικό περίγραμμα του Σταμάτη Σταματίου καθώς και μια ιδιαίτερη αναφορά σε μια ηρωική του πράξη. Διαβάστε το:

Μια βουλγαρική σημαία λάφυρο, ενός ευθυμογράφου

Σταμ. Σταμ. ή Σταμάτης Σταματίου (1881-1946), δημοσιογράφος από τη Ναύπακτο που δούλεψε γόνιμα επί πολλές δεκαετίες κατά την προπολεμική περίοδο στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο και έγινε κυρίως γνωστός από τις εύθυμες «Ιστορίες του χωριού», γραμμένες σε ρουμελιώτικο ιδίωμα.

Μια κόκκινη βουλγαρική σημαία με κεντημένα χρυσά γράμματα, που υπάρχει στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της οδού Σταδίου, κρύβει μια ηρωική πράξη ενός δημοσιογράφου, που σιγά – σιγά σκεπάζεται από την λήθη. Είναι λάφυρο του Β Βαλκανικού Πολέμου.

Ο έφεδρος δεκανέας Σταμάτης Σταματίου, που μαθήτευσε κοντά στον πατριάρχη της ελληνικής δημοσιογραφίας το Βλάση Γαβριηλίδη, την άρπαξε από Βούλγαρο σημαιοφόρο, πολεμώντας σώμα με σώμα στη μάχη της Στρώμνιτσας, το 1913.

Ο Σταμάτης Σταματίου, γνωστότερος ως Σταμ. Σταμ. όπως υπέγραφε τα κείμενά του, γεννήθηκε το 1881 στη Ναύπακτο. Σε ηλικία 14 ετών πήγε στην Αθήνα όπου τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Λεόντειο Λύκειο και φοίτησε κατόπιν στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τα λεφτά που έβγαζε από την εργασία του. Διακρίθηκε ως δημοσιογράφος, ευθυμογράφος και σκιτσογράφος.

Σε νεαρή ηλικία άρχισε να δημοσιεύει σκίτσα στη «Διάπλαση των Παίδων», αλλά και λογοτεχνικά κείμενα. Λίγο αργότερα προσελήφθη στην εφημερίδα «Ακρόπολις» του Βλάση Γαβριηλίδη, όπου αργότερα έγινε και διευθυντής. Συνεργάσθηκε και με άλλες εφημερίδες και περιοδικά, όπως η «Πατρίς», το «Έθνος», το «Μπουκέτο», η «Πρωία», η «Έδεσσα κ.λπ.

Ο Σταματίου διακρίθηκε για το πηγαίο χιούμορ του, διαλέγοντας στα ευθυμογραφήματά του ως ήρωες πνευματώδεις και γραφικούς τύπους της ελληνικής υπαίθρου ή αφηγούμενος ιστορίες από το Στρατό, που τα χρόνια εκείνα είχε μεγάλη συμμετοχή σε πολεμικές επιχειρήσεις.

Ο πρώτος τόμος των Απάντων του με τίτλο «Ιστορίες του Χωριού» κυκλοφόρησε το 1946, αλλά ο Σταματίου δεν πρόλαβε να τα δει τυπωμένα γιατί πέθανε εκείνη τη χρονιά. Προλόγιζε ο Δημήτρης Ψαθάς, που είχε χαρακτηρίσει τον συγγραφέα «καλόκαρδο σατιρικό». Το 1973 κυκλοφόρησε και ο τόμος με τίτλο «Εύθυμα και Σατιρικά».

Ο Σταματίου υπηρέτησε ως στρατιώτης στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο και ως έφεδρος δεκανέας στο Β Βαλκανικό Πόλεμο παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες.

Στη Στρώμνιτσα έγινε ήρωας

Διακρίθηκε ιδιαίτερα στη μάχη της Στρώμνιτσας, όταν στις 10 Ιουλίου 1913, έβλεπε ότι στο αντίπαλο βουλγαρικό τμήμα με το οποίο πολεμούσαν υπήρχε μια κόκκινη σημαία. Αυτή η σημαία τον προκάλεσε και τον εκνεύρισε. Έτσι, αποφάσισε να την πάρει. Ρίχτηκε στην μάχη που γινόταν με ξιφολόγχες, σώμα με σώμα, πάλεψε με τον βούλγαρο σημαιοφόρο, και την άρπαξε αν και δέχτηκε πολλά χτυπήματα. Αυτή η σημαία ήταν για τον Σταματίου το μεγάλο λάφυρο. Τιμητικά προήχθη σε λοχία για την ανδρεία του.
Η κόκκινη σημαία, που άρπαξε στη μάχη ο Σταματίου, σήμερα φυλάσσεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας. Ανήκε στη Αρμενική Λεγεώνα, ένα σώμα Αρμένιων εθελοντών της Βουλγαρίας και έχει διαστάσεις 0,96Χ1,34 μ.

Οι δυο όψεις της σημαίας που απέσπασε ως λάφυρο ο Σταματίου

Ο Σταματίου στο δημόσιο βίο

Ο Σταμάτης Σταματίου υπήρξε έμπιστος του Ελευθερίου Βενιζέλου και ανέλαβε διάφορες σημαντικές κρατικές θέσεις. Μεταξύ άλλων υπηρέτησε στο γραφείο Τύπου της Γενικής Διοίκησης Ηπείρου. Ως υποδιοικητής στο Σιδηρόκαστρο. Το Σεπτέμβριο του 1915 τοποθετήθηκε στο Καστελλόριζο και το 1916 ως νομάρχης στην Καστοριά.

Προσχώρησε στο Κίνημα Εθνικής Άμυνας, και εξ αυτού του λόγου παύθηκε από την κυβέρνηση της Αθήνας. Το 1918 ανέλαβε νομάρχης Φλώρινας και στη διετία 1919-1920 νομάρχης Πέλλας. Όταν το 1920 ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές και ανέλαβαν οι Λαϊκοί, παύθηκε από την νομαρχία, στην οποία επανήλθε κατά τη διάρκεια της επαναστατικής κυβέρνησης των Γονατά-Πλαστήρα (1922-1923). Κατά την περίοδο αυτή ειδικά, βοήθησε αποφασιστικά τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής και του Πόντου να χτίσουν τα σπίτια τους αρχίζοντας μια νέα ζωή στις καινούργιες πατρίδες. Επέβλεπε ο ίδιος τα έργα και επικοινωνούσε με τους πρόσφυγες για τα προβλήματά τους. Το 1924-1925 ανέλαβε νομάρχης Δράμας και παύθηκε αργότερα από τη δικτατορία του Θεόδωρου Πάγκαλου. Το 1930-1933 ήταν νομάρχης Ρεθύμνου.

Στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, έστελνε ανταποκρίσεις από το Πόγραδετς. Νυμφεύθηκε με την Εδεσσαία Θεανώ Δώδου το 1922. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής άρχισε η επιδείνωση της υγείας του. Πέθανε σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης τον Οκτώβριο του 1946. Ήταν μέλος της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών και του Συνδέσμου Σκιτσογράφων.

Για τη εθνική προσφορά του το 1919 του είχε απονεμηθεί ο Αργυρός Σταυρός του Τάγματος του Σωτήρος. Ως νομάρχης Φλώρινας το 1918 τιμήθηκε από την Γαλλική κυβέρνηση με τον τίτλο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής.

———–

* Γιώργου Περιβολάρη, «Φλώρινα 1912-2012, Χρονικό ενός αιώνα»

* Η φωτογραφία στην οποία εμφανίζεται ο Σταματίου με το λάφυρο προέρχεται από τα αρχεία της Γενναδείου Βιβλιοθήκης

επιμέλεια: Σπύρος Παπαχαρίσης

Διαβάστε επίσης...
Shares

1 thought on “Η ηρωική πράξη του νομάρχη Φλώρινας Σταμάτη Σταματίου (Σταμ.Σταμ.) το 1913 στη Στρώμνιτσα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Απαντήστε στην παρακάτω πράξη πριν υποβάλετε το σχόλιό σας *

Translate »